12 Şubat 2022, 12:48 tarihinde eklendi

Danaburnu (Gryllotalpa gryllotalpa)

Danaburnu  (Gryllotalpa gryllotalpa)
Bilimsel sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota
Âlem: Animalia
Alt âlem: Eumetazoa
Şube: Arthropoda
Alt şube: Hexapoda
Sınıf: Insecta
Takım: Orthoptera
Familya: Gryllotalpidae
Cins: Gryllotalpa
Tür: G. gryllotalpa

Nasıl bir zararlıdır ?

Danaburnu erginleri 60-70 mm boyunda, açık veya koyu kahverengi ve oldukça iri böceklerdir. Baş ileri uzamıştır. Antenler kısa ve kuvvetlidir. Ağız parçaları çiğneyici tiptedir. Gözleri iyi gelişmiş olup, yanlarda bulunur. Pronotum’u büyük ve geniş olup kazdığı toprağa şekil verip sağlamlaştırmaya yarar. Kazıcı tipteki ön bacakları oldukça yassılaşmış ve kenarları kuvvetli dikenlerle donanmıştır. Üst kanatlar kısadır. Alt kanatlar iyi gelişmiş ve uçma görevi yaparlar. Abdomenin sonunda belirgin şekilde iki adet sersi(cerci) bulunur.

Yumurtaları ilk bırakıldıkları zaman beyazımsı sarı renkte olup, sonraları rengi gittikçe koyulaşır. Ortalama 2-3 mm uzunlukta ve elips şeklindedir.

Nimfler ergine benzer ancak daha küçük ve beyaza yakın açık renklidir ve kanatları gelişmemiştir.

Danaburnu yaşamının çoğunu toprak altında geçirir. Genellikle yaşama yeri olarak, galeri açmaya uygun olan kültüre alınmış; nemli, bol humuslu, killi-kumlu toprakları seçerler. Geceleri ve çok bulutlu günlerde faaliyet gösterirler. Gündüzleri genel olarak toprak içindeki galerilerde istirahat halinde bulunurlar. Mayıs ayında çiftleşen dişiler yumurtalarını toprağın 10-20 cm derinliğinde hazırladıkları odacıklar içine grup halinde bırakırlar. Bir grupta 200-300 yumurta bulunur. Bir dişi yaşamı boyunca 500-600 yumurta bırakabilmektedir. Doğal ortamda mayıs ayında bırakılan yumurtalar sıcaklık ve nem şartlarına göre değişmek üzere 10-20 günde açılır. Haziran ayı içinde yumurtadan çıkan nimfler birkaç hafta gruplar halinde bu yuvalar içinde kaldıktan sonra dağılırlar. Nimfler sonbahara kadar 2 gömlek değiştirir ve 3. dönem nimf halinde toprağın derinliğine inerek kışlar. İlkbaharda havaların ısınması ile tekrar aktif hale geçerek 5 gömlek değiştirdikten sonra ekim ayında ergin olur. Kışı geçiren erginler. İlkbaharda çiftleşip yumurta bırakırlar. Böylece gelişmesini 1,5-2 yılda tamamlar.

Hatay yöresinde de kuşları yakalamakta kullanılırken ismi meşuş ve keseğen olarak halk arasında bilinir.

Zarar şekli nasıl olmaktadır ?

Ergin ve nimfleri toprak içinde galeri açarak ilerlerken rastladıkları tohum, kök, yumru gibi her tür bitkisel materyali kemirerek zarar verirler. Özellikle yeni dikilmiş veya yeni çimlenmiş sebze fidelerinin köklerini keserek kurumalarına neden olur ve yumrulu sebzelerin de yumrularını kemirirler. Danaburnu yüksek yoğunluklarda oldukça büyük ölçüde zarara neden olmaktadır.

Ülkemizin her tarafında yaygındır.

Konukçuları

Polifag bir zararlıdır. En çok sebzeler, çeltik, buğday, mısır, ayçiçeği, tütün, pamuk, süs bitkileri, meyve ve orman fidanlarında zarar yapar.

Doğal Düşmanları

Bazı kuşlar ve kümes hayvanları Danaburnu nimf ve erginlerini yemektedir. Ancak zararlının gece aktif olması ve toprak altında bulunması doğal düşmanların etkinliğini azaltmaktadır.

Mücadelesi

Kültürel Önlemler

Toprağın zamanında ve iyi şekilde işlenmesiyle de zararlının toprak altında bulunan yaşam ortamları bozularak açığa çıkan yumurta, nimf ve erginlerinin sıcak ve doğal düşmanlar tarafından imhası sağlanmış olmaktadır.

Zararlının, gübreli ve sıcak toprakları sevmesinden hareketle, bahçelerin uygun yerlerine yaz sonuna doğru yanmamış çiftlik gübresi kümeleri bırakılarak ilkbaharda burada toplanan nimf ve erginlerin öldürülmesi popülasyonu azaltma bakımından oldukça yararlıdır.

Kimyasal Mücadele

İlaçlama Zamanı

Çeşitli kültür bitkilerinde ayırım yapmadan beslenmeleri, çoğalma ve canlı kalma güçlerinin yüksek olması ve bulundukları yerde mutlaka zarar yapmaları nedeniyle yoğunluklarına bakılmaksızın mücadeleye geçilmelidir. Bir yerde bulunup bulunmadıkları; yenik bitki, açtıkları galeri, nemli toprakların 1 cm altındaki yüzeysel kazı izlerinin incelenmesi ile anlaşılabilir.

Ülkemizin değişik bölgelerinde erken ilkbahardan ekim ayı sonuna kadar mücadele yapılabilir.

İlaçlama Tekniği Nedir ? 

Zehirli yem hazırlamak için tavsiyede yer alan ruhsatlı ilaçlardan herhangi biri önce 10 kg kepek ile kuru kuruya karıştırılır, sonra içinde ½ kg şeker eritilmiş su ile yavaş yavaş nemlendirilir. Nemlendirme derecesi kepeğin sünger haline gelmesiyle ayarlanır.

Mücadele yapılacak bahçe önce sulanır ve hazırlanan bu zehirli yem akşam üzeri, dekara 8 kg hesabı ile ve bitki diplerine gelecek şekilde serpilir.

BİR CEVAP YAZ

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Doldurulması zorunlu alanlar işaretlendi *