Özellikleri

Hymenoptera iki alt takıma ayrılmıştır:

*Symphyta (sawflies ve horntails) toraks ve abdomen arasında geniş bir bağlantı noktası bulunur

*Apocrita  (ants,  bees,  ve  wasps)’da  ise  toraks  ve  abdomen arasında dar bir bağlantı noktası bulunur (38-39)

Hymenoptera takımına bağlı türlerin çoğu ekolojik göstergelerdir. Öyle ki kimi çok dar özel bir habitatta kimi ise özel bir konukçuda yaşarlar. Hymenoptera Isoptera gibi sosyal yaşayabilen böcek türlerini barındıran tek takımdır.

Symphyta alttakımına bağlı türler, gal arıları (Cynipidae) ve bazı karınca türleri çoğu otçuldurlar. Hymenoptera takımına ait türlerin çoğu parazit yada predatördürler. Avcı arıların çoğu avlarını büyük bir ustalıkla yakalar, felç eder ve yavrularına besin olarak götürürler. Bazı Hymenoptera takımı türleri parazitoit’tirler ve yumurtalarını diğer arthropodların yumurta ve larva dönemleri içerisine bırakırlar. Sonunda bu türler gelişmelerini tam anlamıyla tamamladıktan sonra üzerinde beslendiği konukçularını öldürürler. Küçük boylarına karşın parazitoit arılar oldukça yaygın olarak bulunurlar ve birçok böcek türünün populasyon dinamiğinin belirlenmesinde çok önemli roller oynarlar.

Birçok   Hymenoptera   benzer   çeneye   sahiptir.   Ancak   bir   arı   türü (üstfamilya; Apidoidae)’nün maxilla ve labrumu uzayarak değişikliğe uğramış ve çiçeklerden nektar toplamak için dil şeklini almıştır. Bu böcekler mandibulalarını polen ve balmumu toplamak için kullanırlar.

İşçi karıncalar dışında birçok hymenopter ergini iki çift kanada sahiptirler. Ön ve arka kanatlar birbirine bağlı vaziyettedir (hamuli denen parça ile). Uçuşta, arıların kanatları uyum içerisinde çırpılır ve mükemmel bir denge ile uçarlar (38-39).

Ekonomik Önemi

Bazı türleri zararlı olarak kabul edilse de  (sawflies, gal arıları ve bazı karıncalar), Hymenoptera takımına bağlı türlerin çoğu ya diğer türlerin doğal düşmanları oldukları için, yada bitkilerin tozlaşmalarını sağladıkları için yararlıdırlar (38-39)

Bunları Biliyor muydunuz?

*Hymenoptera takımında dişiler döllenmiş yumurtalardan, erkekler ise döllenmemiş yumurtalardan meydana gelirler. Gelecek kuşaklardaki seks oranını yumurtalarını döllemli mi yoksa döllemsiz mi bırakacağına karar vererek dişiler belirler.

*Fairyflies (familya; Mymaridae) muhtemelen dünyanın en küçük böceğidir. Diğer böceklerin yumurtalarını parazitler.

*Cuckoo wasps’ların bazı türleri (familya; Chrysididae), arıların yuvalarına saldırır, buldukları larvaları öldürürler ve kendi yumurtalarını bu larvaların yerine bırakırlar. Bu davranışa “kleptoparasitizm” denir.

*Köle  yapıcı  karıncalar  “Slave-maker  ants”,  diğer  türlerin  yuvalarına saldırırlar ve pupalarını çalarlar. Çalınan bu pupalardan çıkan erginler köle yapıcı bu koloni içerisinde işçi olarak çalışırlar.

*Hymneoptera takımı içerisinde bulunan türler iğnesi olup sokabilen tek familyadır.

*Arı ve karınca larvalarının pupa dönemine yakın zamana gelinceye kadar sindirim sistemleri gelişmez. Tüm biriken dışkılar böcek ergin olmadan hemen önce boşaltılır.

* Bazı parazitoit hymenopterler oldukça yüksek sayıda yumurta bırakabilirler. Örneğin bir Eucharitidae dişisinin bir saat içerisinde 10.000 yumurta bıraktığı gözlemlenmiştir.

*Bazı parazit arılar yumurtalarını sucul organizmalar üzerine bırakabilmeleri için suyun altında yüzebilirler. Caraphractus cinctus (familya; Mymaridae) Dytiscus sp.’nin parazitoitidir.

*İncir arıları (=ilek sineği) (familya; Torymidae, altfamilya; Agaoninae), inciri dölleyebilen tek böcek türüdür. Çiçek içerisinde gelişen larva ergin olduğunda incir polenleri ile bulaşık bir halde bulunur. Çiçeklere yumurta bıraktıklarında bu polenleri de beraberlerinde taşırlar. İzmir inciri (Smyrna fig) varyetesi, polen üretmez. Bu ağacın yaşayabilmesi bir arıya bağlıdır (Blastophagus psene). bu arı yabani incirlerde gelişir ve yabani incire çok benzeyen İzmir incirine gelerek çiçeklerin tozlaşmasını sağlar (38-40)

Familya İsmi

Agaonidae

Ampulicidae

Anaxyelidae

 Andrenidae

Anthophoridae

Aphelinidae

Apidae

Argidae

Astatidae

Aulacidae

Austroniidae

Bethylidae

Blasticotomidae

Braconidae

Bradynobaenidae

Cephidae

Ceraphronidae

Chalcididae

Charipidae

Chrysididae

Cimbicidae

Colletidae

Crabronidae

Ctenoplectidae

Cynipidae

Diapriidae

Diprionidae

Dryinidae

Elasmidae

Embolemidae

Encyrtidae

Eucharitidae

Eucoilidae

Eulophidae

Eupelmidae

Eurytomidae

Evaniidae

Fideliidae

Figitidae

Formicidae
Halictidae
Heterogynaidae
Ichneumonidae
Liopteridae
Megalodontidae
Megaspilidae
Mellinidae
Mutillidae
Mymarommatidae
Ormyridae
Oxaeidae
Pelecinidae
Peradeniidae
Perilampidae
Platygastridae
Pompilidae
Pteromalidae
Roproniidae
Sapygidae
Sclerogibbidae
Scoliidae
Signiphoridae
Sphecidae
Stephanidae
Tenthredinidae
Tiphiidae
Trichogrammatidae
Vanhorniidae
Xiphydriidae